Những người phụ nữ tại Quảng Ninh đã và đang mạnh dạn khởi nghiệp bằng tình yêu bản sắc văn hóa dân tộc, góp phần phát triển kinh tế – xã hội địa phương bền vững. Sự xuất hiện của các mô hình kinh doanh mới dựa trên nền tảng văn hóa bản địa không chỉ tạo ra cơ hội thu nhập cho bản thân mà còn giúp quảng bá và gìn giữ những giá trị văn hóa truyền thống của các dân tộc thiểu số tại địa phương.
Một trong những điển hình là chị Sần Móc Lộc, người dân tộc Sán Chỉ, tại xã biên giới Hải Sơn. Chị Lộc đã chọn hướng đi mới là làm du lịch từ hoa sim, loại hoa đặc trưng của vùng cao. Với chỉ 10.000 đồng, du khách có thể vào vườn tham quan, chụp ảnh và trải nghiệm không gian văn hóa vùng cao. Mô hình du lịch của chị Lộc đã truyền cảm hứng cho bà con xung quanh, cùng trồng các loại cây, tạo thành khu sinh thái liên hoàn để phát triển tour du lịch trải nghiệm. Qua đó, không chỉ giúp tăng thu nhập cho gia đình và cộng đồng mà còn góp phần bảo tồn và phát huy giá trị của hoa sim, một biểu tượng văn hóa của người Sán Chỉ.
Chị Trương Thị Thanh Hương, phường Yên Tử, cũng là một gương mặt khởi nghiệp thành công với mô hình du lịch cộng đồng, giới thiệu văn hóa người Dao Thanh Y đến với du khách. Chị Hương đã mạnh dạn đầu tư xây dựng nhà hàng Dao Thanh Y Yên Tử, nơi du khách được thưởng thức ẩm thực truyền thống, trải nghiệm tắm thuốc, thêu thổ cẩm, làm bánh, giao lưu hát múa và tìm hiểu các nghi lễ văn hóa người Dao. Qua hoạt động của nhà hàng, chị Hương không chỉ tạo việc làm cho người lao động địa phương mà còn là cầu nối giúp du khách gần gũi hơn với văn hóa của người Dao Thanh Y.
Tại vùng đất Tiên Yên, chị Lê Thị Bích Hạnh, Chủ tịch CLB Đầu tư và khởi nghiệp Tiên Yên, đã thành lập HTX Chế biến, tiêu thụ nông sản Tiên Yên. HTX không chỉ hoạt động trong lĩnh vực chế biến và tiêu thụ nông sản mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc thu mua trà cho bà con, giới thiệu sản phẩm qua hội chợ OCOP và các nền tảng số. Bên cạnh đó, chị Hạnh cũng xây dựng homestay Pạc Sủi, nhanh chóng trở thành điểm đến hấp dẫn. Du khách đến đây không chỉ để nghỉ dưỡng, mà còn được hòa mình vào không gian xanh, tắm thác, uống trà, thưởng thức gà Tiên Yên, bánh gật gù, trò chuyện cùng người bản địa và trải nghiệm văn hóa dân tộc Dao.
Những người phụ nữ như chị Lộc, chị Hương, chị Hạnh đang góp phần mở ra hướng phát triển kinh tế mới, không chỉ làm du lịch, làm kinh tế, mà còn là những người gìn giữ, lan tỏa văn hóa dân tộc một cách thiết thực và bền vững. Qua các hoạt động của mình, họ không chỉ tạo ra cơ hội thu nhập cho bản thân và cộng đồng mà còn tích cực bảo tồn và quảng bá những giá trị văn hóa bản địa, góp phần vào sự phát triển kinh tế – xã hội của địa phương một cách bền vững.