Ngày 29/7, lãnh đạo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Khánh Hòa cho biết, đơn vị này đã có báo cáo gửi UBND tỉnh liên quan đến đề xuất trưng dụng biệt thự trong di tích lầu Bảo Đại làm chỗ ở cho cán bộ Trung tâm Bảo tồn di tích tỉnh. Theo lãnh đạo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Khánh Hòa, việc Trung tâm Bảo tồn di tích có văn bản đề xuất trưng dụng biệt thự tại lầu Bảo Đại ở Nha Trang làm nhà ở công vụ là thiếu sót.

Sở yêu cầu làm rõ trách nhiệm các cá nhân, tập thể liên quan để xảy ra các sai sót, gây ảnh hưởng dư luận xã hội không tốt. Trước đó, ngày 7/7, Trung tâm Bảo tồn di tích tỉnh Khánh Hòa đã có văn bản gửi Công ty CP Đầu tư Khánh Hà (thuộc Tập đoàn Hà Đô, chủ đầu tư dự án biệt thự Cầu Đá, phường Nha Trang) về việc trưng dụng tạm thời 2 phòng tại căn biệt thự Vọng Nguyệt của khu di tích biệt thự Cầu Đá làm chỗ ở cho hai cán bộ thuộc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch và Trung tâm Bảo tồn di tích tỉnh.

Hai cán bộ này đều từ tỉnh Ninh Thuận (cũ) ra Khánh Hòa công tác. Tuy nhiên, sau khi rà soát, Trung tâm Bảo tồn di tích tỉnh nhận thấy đề nghị trên chưa phù hợp, chưa đúng theo quy định. Do vậy, ngày 9/7, Trung tâm đã có công văn thu hồi đề nghị trên.

Lãnh đạo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch cho biết, việc Trung tâm Bảo tồn di tích có công văn đề xuất trên là thiếu sót, chưa xin ý kiến lãnh đạo sở. Việc Trung tâm Bảo tồn di tích đề xuất sắp xếp tạm nơi ở cho công chức, viên chức tại khu vực di tích quốc gia nêu trên là chưa đúng thẩm quyền, chưa phù hợp quy định pháp luật hiện hành về quản lý, sử dụng di tích.

Sở đã yêu cầu Trung tâm Bảo tồn di tích tỉnh kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm các cá nhân, tập thể liên quan để xảy ra các sai sót, làm ảnh hưởng không tốt đến dư luận xã hội.

Di tích biệt thự Cầu Đá gồm 5 căn biệt thự được xây dựng từ năm 1923, đặt tên theo các loài cây, loài hoa trồng xung quanh mỗi biệt thự. Thứ tự các biệt thự từ phía Đông vào lần lượt là Xương Rồng, Bông Sứ, Phượng Vĩ, Bông Giấy và Cây Bàng.

Người Pháp đã giao cho Bảo Đại sử dụng 2 căn biệt thự có tên Xương Rồng và Bông Sứ để làm nơi ở của vua và hoàng hậu Nam Phương mỗi lần đến Nha Trang nghỉ dưỡng. Chính vì thế, người dân địa phương quen gọi là lầu Bảo Đại. Đến năm 1954, biệt thự Xương Rồng đổi tên thành Nghinh Phong và biệt thự Bông Sứ đổi tên thành Vọng Nguyệt.

Sau năm 1975, các căn biệt thự này được sử dụng thành khu nghỉ mát cho du khách. Từ năm 2002, khu biệt thự Cầu Đá do Tổng Công ty Khánh Việt (Khánh Hòa) quản lý và sử dụng. Sau đó, Tổng Công ty Khánh Việt liên doanh với Tập đoàn Hà Đô (Hà Nội) thành lập Công ty CP đầu tư Khánh Hà để thực hiện dự án Khu nghỉ dưỡng cao cấp Bảo Đại.

5 biệt thự cổ trên cũng thuộc sở hữu của dự án và doanh nghiệp sẽ cải tạo để cho thuê, phục vụ kinh doanh du lịch.

Di tích lịch sử Hòn Vọng Phu tại Thanh Hóa đang được chính quyền địa phương tích cực bảo tồn và gia cố nhằm đảm bảo an toàn cho công trình cũng như du khách. Theo thông tin từ Báo Lao Động, di tích quốc gia đặc biệt này từng nhiều lần hứng chịu những tác động bất lợi từ thiên nhiên, đặc biệt là những đợt sét đánh gây hư hại nghiêm trọng. Sự cố gần đây nhất vào ngày 15.6.2022, một khối đá lớn tại khu di tích bị sạt lở do ảnh hưởng của sét đánh đã gây ra mối lo ngại lớn về nguy cơ đổ sập bất cứ lúc nào.

Trước tình trạng đáng báo động này, Sở Văn hóa – Thể thao và Du lịch tỉnh Thanh Hóa đã chủ trì tổ chức một hội thảo khoa học vào cuối năm 2023. Hội thảo tập trung vào việc đánh giá hiện trạng và tìm kiếm các giải pháp phù hợp để bảo tồn di tích Hòn Vọng Phu một cách hiệu quả. Tại sự kiện này, các chuyên gia và nhà khoa học đã trình bày và thảo luận về nhiều ý kiến và phương án nhằm mục đích lựa chọn giải pháp bảo tồn tối ưu cho di tích.

Đáp ứng những yêu cầu cấp thiết trong công tác bảo tồn, vào giữa năm 2024, UBND TP Thanh Hóa đã đưa ra quyết định đầu tư vào hệ thống chống sét tại di tích Hòn Vọng Phu. Dự án này có tổng kinh phí lên tới hơn 800 triệu đồng, thể hiện cam kết mạnh mẽ của chính quyền địa phương trong việc bảo vệ di sản văn hóa cũng như đảm bảo an toàn cho du khách khi tham quan khu di tích.

Đây là nỗ lực không nhỏ nhằm bảo vệ một phần di sản văn hóa quan trọng của địa phương. Di tích Hòn Vọng Phu không chỉ là một điểm tham quan du lịch mà còn mang lại giá trị tinh thần và giáo dục sâu sắc về lịch sử và văn hóa cho cộng đồng. Với những biện pháp cấp bách và dài hạn đang được triển khai, hy vọng di tích này sẽ được bảo tồn vững bền cho thế hệ tương lai.

Công trình thuộc dự án được thực hiện bao gồm thiết kế hệ thống chống sét. Thực hiện nghiêm các quy định để giảm thiểu rủi ro và đảm bảo hiệu quả của hệ thống, giúp ngăn chặn những tác động tiêu cực từ các hiện tượng thiên tai, đặc biệt là mưa giông và sét đánh.