bảo vệ trẻ em – Ngoisao.info

Cô gái bị mẹ lừa bán làm gái mại dâm: Cha nghẹn ngào cầu救 con mắc trầm cảm nặng

Linh — Sat, 20 Sep 2025 19:18:08 +0000

Một trường hợp đáng thương đã được ghi nhận tại một bệnh viện ở TPHCM, khi một cô gái trẻ 16 tuổi, được nhập viện cấp cứu do nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Bệnh nhân này đã trải qua một thời gian điều trị trước đó và hiện tại đang đối mặt với nhiều thách thức về sức khỏe thể chất và tinh thần.

Cô gái trẻ, được gọi là U., đã được gia đình đưa vào bệnh viện với chẩn đoán bao gồm viêm mô tế bào ngón tay phải độ 3, tổn thương thận cấp, đái tháo đường type 1 nhiễm toan ceton và trầm cảm. Đây là một tình trạng sức khỏe đáng lo ngại, đòi hỏi sự can thiệp và điều trị kịp thời.

Trước đó, vào đầu tháng 7, bệnh nhân U. cũng đã từng nhập viện để điều trị tình trạng đái tháo đường và đã có dấu hiệu trầm cảm nặng. Trong thời gian điều trị, U. đã có ý định tự tử, nhưng may mắn được các nhân viên y tế phát hiện và can thiệp kịp thời, giúp ngăn chặn những hậu quả tồi tệ hơn.

Trường hợp của U. càng trở nên phức tạp và đáng thương khi được biết rằng cô đã trở thành nạn nhân của một vụ việc nghiêm trọng liên quan đến mẹ ruột, người đã đưa cô đi bán dâm ở TPHCM. Sự việc này không chỉ gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe thể chất của U. mà còn gây ra những tổn thương tâm lý sâu sắc.

Hiện tại, U. đang được tiếp tục điều trị tại bệnh viện, nơi các bác sĩ và nhân viên y tế đang nỗ lực hết mình để giúp cô vượt qua giai đoạn khó khăn này. Sự hỗ trợ và can thiệp kịp thời từ gia đình và đội ngũ y tế đã và đang đóng vai trò quan trọng trong quá trình hồi phục của U.

Thông tin về trường hợp của U. một lần nữa đặt ra những vấn đề xã hội đáng quan tâm về việc bảo vệ trẻ em và ngăn chặn những hành vi vi phạm quyền lợi của trẻ. Cộng đồng và các cơ quan chức năng cần làm việc cùng nhau để đảm bảo an toàn và hỗ trợ cho những trẻ em dễ bị tổn thương như U.

Liên quan đến những vấn đề về sức khỏe tâm lý và thể chất của trẻ em, cũng như các biện pháp phòng chống và can thiệp, hơn bao giờ hết cần sự phối hợp và hỗ trợ toàn diện từ gia đình, cộng đồng và xã hội.

Bảo vệ trẻ trước thủ thuật lừa đảo tinh vi trên mạng

Linh — Fri, 19 Sep 2025 02:19:10 +0000

Trong thời đại số hóa hiện nay, trẻ em đang trở thành mục tiêu hàng đầu của những kẻ lừa đảo tinh vi. Những thủ thuật thao túng tâm lý được sử dụng để dẫn dắt trẻ vào bẫy lừa đảo ngày càng tăng. Để bảo vệ con cái một cách thực chất, phụ huynh cần thay đổi cách nhìn nhận và trang bị cho trẻ những kỹ năng cần thiết để đối mặt với những thách thức này.

Phó giáo sư Phạm Mạnh Hà, chuyên gia ngành tâm lý học tại Khoa Khoa học và Công nghệ giáo dục, Đại học Bách khoa Hà Nội, cảnh báo rằng không đứa trẻ nào an toàn tuyệt đối trước những thủ thuật thao túng tâm lý tinh vi. Những kẻ lừa đảo thường sử dụng kịch bản tinh vi, đánh trúng vào tâm lý yếu điểm của từng đối tượng. Theo ông, có 4 thủ thuật thao túng tâm lý phổ biến mà các đối tượng thường sử dụng: ‘Tội phạm hóa’, ‘Cô lập’, ‘Khẩn cấp’, và ‘Bình thường hóa’. Những thủ thuật này được thiết kế như một kịch bản hoàn chỉnh, nhằm làm trẻ mất phương hướng, hoảng loạn, và hoàn toàn phụ thuộc vào kẻ thao túng.

Để hiểu vì sao một đứa trẻ dễ bị dẫn dắt, cần xem xét tổng thể từ đặc điểm tâm lý, hoàn cảnh gia đình đến các mối quan hệ xung quanh. Trẻ ở độ tuổi phát triển chưa có khả năng đánh giá rủi ro hoàn chỉnh, dễ tin người, nhất là khi sợ bị người lớn la mắng. Những gia đình có xung đột thường xuyên, ly hôn, hoặc khoảng cách thế hệ lớn cũng khiến trẻ khó tìm được điểm tựa tâm lý an toàn. Ngoài ra, các mối quan hệ qua mạng, với tốc độ phát triển nhanh và sự hiện diện ảo, lại mang đến cho trẻ cảm giác được lắng nghe và thấu hiểu – thứ mà trẻ không tìm được từ người thân.

Phụ huynh cần đặc biệt lưu ý nếu trẻ có những biểu hiện như thay đổi hành vi đột ngột, lo lắng khi không dùng điện thoại, phụ thuộc quá mức vào một người bạn mới, học tập sa sút, hoặc hay nói dối, giấu diếm. Khi phát hiện những dấu hiệu này, điều quan trọng nhất là không trách phạt, không dò xét, mà cần lắng nghe với thái độ thấu hiểu. Bằng cách tạo ra một môi trường cởi mở và tin tưởng, phụ huynh có thể giúp trẻ cảm thấy thoải mái khi chia sẻ những vấn đề của mình.

Phụ huynh nên xây dựng kênh giao tiếp cởi mở, giúp con cảm thấy an toàn khi chia sẻ. Cần giáo dục con về quyền riêng tư cơ thể, cách nhận diện các chiêu trò thao túng, và kỹ năng nói ‘không’ với những yêu cầu bất thường. Thay vì cấm đoán, hãy đồng hành cùng con trong không gian mạng, cùng tìm hiểu các xu hướng, trò chuyện về những rủi ro một cách cởi mở. Điều này sẽ giúp trẻ phát triển những kỹ năng cần thiết để đối mặt với những thách thức trong môi trường số.

Trong những trường hợp có dấu hiệu tâm lý kéo dài, cha mẹ nên chủ động tìm đến các chuyên gia tâm lý học đường hoặc chuyên gia giáo dục để được hỗ trợ kịp thời. Không phần mềm kiểm soát thiết bị nào có thể thay thế cho sự hiện diện thực chất của cha mẹ. Lá chắn mạnh nhất trước những kịch bản lừa đảo tinh vi không nằm ở công nghệ, mà nằm ở chính sự kết nối tình cảm, niềm tin và đồng hành của gia đình. Bằng cách kết nối với con cái và trang bị cho chúng những kỹ năng cần thiết, phụ huynh có thể giúp bảo vệ trẻ em trước những thủ thuật thao túng tâm lý tinh vi trong thời đại số hóa.

Dấu hiệu trẻ bị thao túng tâm lý và cách phòng tránh

Linh — Mon, 15 Sep 2025 18:33:43 +0000

Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Mạnh Hà, chuyên gia tâm lý và Khoa học Công nghệ giáo dục tại Đại học Bách Khoa Hà Nội, đã lên tiếng cảnh báo về những kẻ xấu có thể tạo ra các kịch bản tinh vi để thao túng tâm lý trẻ em. Những kẻ này thường xây dựng lòng tin nhanh chóng thông qua việc lắng nghe và đồng cảm, sau đó dần dần kiểm soát tâm lý của trẻ. Điều này có thể xảy ra với bất kỳ đứa trẻ nào, không phân biệt tuổi tác hoặc hoàn cảnh.

Mới đây, vụ việc một bé gái 13 tuổi ở Tây Hồ, Hà Nội, may mắn được tìm thấy tại TP.HCM sau 3 ngày mất tích đã gây xôn xao dư luận. Công an phường Việt Hưng (Hà Nội) cũng đã phối hợp với Phòng Cảnh sát hình sự (Công an thành phố Hà Nội) để ngăn chặn một vụ ‘bắt cóc online’ với thủ đoạn nhắm vào học sinh và sinh viên.

Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Mạnh Hà cho rằng khi một đứa trẻ bị lừa, nhiều người thường phản ứng với thái độ chỉ trích, cho rằng trẻ ngây thơ hoặc thiếu kỹ năng sống. Tuy nhiên, chuyên gia này cho rằng thực tế, những kẻ xấu tạo ra các kịch bản tinh vi với những đòn tâm lý được tính toán kỹ lưỡng, có thể khiến bất kỳ đứa trẻ nào trở thành nạn nhân.

Chỉ trong vài tháng qua tại Việt Nam, đã có những trường hợp trẻ em bị lừa đảo, dẫn đến việc tự lột đồ, quay clip nhạy cảm, hoặc thậm chí bỏ nhà đi đến nơi xa lạ. Những kẻ xấu sử dụng lời nói như một vũ khí để ép trẻ em tin rằng mình vi phạm pháp luật và rơi vào thế bị động, hoảng loạn. Chúng thường cấm trẻ nói với bố mẹ và đe dọa rằng nếu trẻ nói ra, cả gia đình sẽ gặp nguy hiểm.

Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Mạnh Hà nhấn mạnh rằng trong bối cảnh trẻ em ngày càng tiếp xúc sớm với một thế giới phức tạp, việc nhận diện các yếu tố khiến trẻ dễ bị thao túng tâm lý là vô cùng quan trọng. Các hình thức thao túng tinh vi có thể đẩy trẻ đến những tổn thương sâu sắc như rối loạn lo âu, trầm cảm, hoặc vướng vào các cạm bẫy lừa đảo trực tuyến.

Chuyên gia này cũng chỉ ra các dấu hiệu để cha mẹ nhận diện nguy cơ từ đặc điểm tâm lý của trẻ, môi trường gia đình và các mối quan hệ xung quanh. Ví dụ, trẻ có lòng tự trọng thấp, hay lo âu và có xu hướng tự đổ lỗi cho bản thân thường dễ bị thao túng nhất. Kẻ xấu sẽ lợi dụng tâm lý này để khiến trẻ cảm thấy tội lỗi và phải nghe theo lời chúng để ‘chuộc lỗi’.

Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Mạnh Hà cũng chỉ ra rằng mối quan hệ ảo phát triển rất nhanh trong môi trường mạng xã hội. Nếu không có sự đồng hành và định hướng từ gia đình, trẻ rất dễ bị cô lập, dẫn dắt bởi những thông tin sai lệch hoặc bị lôi kéo vào các nhóm chat, hội nhóm tiêu cực.

Để bảo vệ con, chuyên gia này khuyến cáo cha mẹ cần tinh ý quan sát và can thiệp kịp thời. Phụ huynh nên lưu ý các dấu hiệu cảnh báo sớm về sự thay đổi của con, như trở nên khép kín, ít nói, hoặc ngược lại, cáu kỉnh, hung hăng bất thường. Ngoài ra, cha mẹ cần lắng nghe con mà không phán xét, tôn trọng cảm xúc của con và dạy con về quyền riêng tư cơ thể, về các hình thức thao túng tâm lý.

Cha mẹ cũng nên là một người bạn mà con tin tưởng, đồng thời dạy con kỹ năng nhận diện và nói ‘Không’ với các lời đề nghị. Bằng cách xây dựng một mái ấm tin cậy, trang bị cho con kiến thức và kỹ năng cần thiết, cha mẹ chính là lá chắn vững chắc nhất giúp con phát triển một cách lành mạnh và an toàn.

Nếu nhận thấy các dấu hiệu bất ổn kéo dài, chuyên gia này khuyến cáo cha mẹ không ngần ngại tìm đến các chuyên gia tâm lý học đường hoặc chuyên gia tâm lý gia đình để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời.

Hướng Dẫn Cha Mẹ Dạy Con Kỹ Năng An Toàn Khi Ở Nhà Một Mình

Linh — Fri, 04 Jul 2025 16:19:31 +0000

Cha Mẹ Nên Dạy Con Những Gì Để Ở Nhà Một Mình An Toàn?

Ngày nay, nhiều gia đình rơi vào tình huống con trẻ phải ở nhà một mình, dù chỉ trong thời gian ngắn. Đây là khoảng thời gian tiềm ẩn nhiều rủi ro nếu trẻ không được trang bị đủ kỹ năng tự bảo vệ bản thân.

Cách Giúp Trẻ An Toàn Khi Sử Dụng Thiết Bị Điện

Điện là mối nguy lớn đối với trẻ nhỏ. Cha mẹ nên hướng dẫn con nhận biết các thiết bị điện nguy hiểm, cách bật/tắt thiết bị cơ bản như quạt, đèn, tivi, nhưng tuyệt đối không tự ý cắm, rút phích điện, không chạm vào ổ điện ướt tay, không dùng các thiết bị điện khi không cần thiết.

Những Kỹ Năng Quan Trọng Để Đối Mặt Với Tình Huống Cháy Nổ

Dù không ai mong muốn, nhưng hỏa hoạn vẫn có thể xảy ra. Trẻ cần biết:

Không nghịch lửa, bật diêm, bật lửa.
Không tự ý nấu ăn nếu cha mẹ chưa cho phép.
Biết cách ngắt cầu dao điện khi phát hiện chập cháy.
Biết cách gọi người lớn hoặc số điện thoại cứu hỏa 114, hô hoán hàng xóm khi có sự cố.
Biết tìm lối thoát hiểm an toàn.

Minh họa

Kỹ Năng Khóa Cửa Và Không Mở Cửa Cho Người Lạ

Đây là kỹ năng quan trọng hàng đầu. Trẻ phải biết:

Luôn khóa cửa khi ở nhà một mình.
Không mở cửa nếu người lạ gõ cửa, dù họ nói bất kỳ lý do gì.
Nếu người lạ khăng khăng muốn vào, phải gọi ngay cho cha mẹ hoặc người thân gần nhất.

Kỹ Năng Giao Tiếp Qua Điện Thoại An Toàn

Cha mẹ nên dạy con cách sử dụng điện thoại để:

Liên hệ với cha mẹ, người thân, hàng xóm tin cậy.
Biết đọc rõ địa chỉ nhà khi cần gọi cấp cứu.
Không cung cấp thông tin riêng (địa chỉ, số điện thoại) cho người lạ gọi đến.

Các Bước Sơ Cứu Cơ Bản Cho Trẻ

Trẻ nên được học cách xử lý vết thương nhỏ, bỏng nhẹ hoặc té ngã. Cha mẹ có thể dạy con băng bó đơn giản, rửa vết thương bằng nước sạch, biết tránh đụng chạm vết thương sâu và gọi người lớn ngay.

Nguyên Tắc Rõ Ràng Về Thời Gian Và Phạm Vi Di Chuyển Trong Nhà

Hãy đặt ra nguyên tắc trẻ không trèo ra lan can, không tự ý ra ban công, không tự mở cửa đi ra ngoài. Việc đặt quy định rõ ràng giúp hạn chế những tai nạn đáng tiếc.

Giúp Con Bình Tĩnh Khi Gặp Sự Cố

Điều quan trọng là giúp trẻ hiểu rằng khi gặp vấn đề, con không được hoảng sợ. Hãy bình tĩnh tìm cách xử lý hoặc gọi người hỗ trợ. Cha mẹ nên diễn tập các tình huống giả định để trẻ biết cách phản ứng.

Lập Danh Sách Liên Lạc Khẩn Cấp

Cha mẹ nên dán danh sách số điện thoại quan trọng ở nơi dễ nhìn như cửa tủ lạnh: số cha mẹ, số ông bà, hàng xóm tin cậy, công an, cứu hỏa, cấp cứu. Trẻ cần được thực hành bấm số và nói rõ ràng khi cần trợ giúp.

Trang Bị Camera, Thiết Bị Báo Động Cho Sự An Toàn

Việc lắp camera kết nối điện thoại hoặc chuông báo động sẽ giúp cha mẹ dễ dàng theo dõi và hỗ trợ con kịp thời từ xa.

Chia sẻ hình con trên mạng xã hội: Làm thế nào để không vượt quá giới hạn?

Linh — Wed, 18 Jun 2025 01:26:12 +0000

Nguy cơ khi cha mẹ “khoe con” trên mạng xã hội

Trong thời đại kỹ thuật số, việc chia sẻ hình ảnh và thông tin của con trên mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu đối với nhiều bậc phụ huynh. Tuy nhiên, hành động tưởng chừng vô hại này có thể ẩn chứa nhiều rủi ro cho trẻ.

Việc “khoe con” trên mạng cần được kiểm soát chặt chẽ

Nhiều bậc cha mẹ thường xuyên đăng tải ảnh và thông tin của con lên các nền tảng xã hội như Facebook, Instagram, TikTok mà không cân nhắc kỹ lưỡng về những hậu quả tiềm ẩn. Việc này có thể dẫn đến tình trạng xâm phạm quyền riêng tư của trẻ, gây ảnh hưởng đến tâm lý và thậm chí khiến trẻ trở thành nạn nhân của các hành vi quấy rối hoặc bắt nạt trên mạng.

Cha mẹ cần cân nhắc kỹ trước khi chia sẻ hình ảnh con trên mạng xã hội

Những hệ lụy tiềm ẩn khi “khoe con” trên mạng

Về tâm lý, việc trẻ lớn lên với hình ảnh của mình tràn ngập trên mạng xã hội có thể khiến chúng cảm thấy không thoải mái, xấu hổ hoặc mất tự tin, đặc biệt khi bị bạn bè trêu chọc.

Về an toàn thông tin, việc chia sẻ quá nhiều thông tin cá nhân của con có thể giúp kẻ xấu dễ dàng thu thập dữ liệu, giả mạo danh tính hoặc thực hiện các hành vi phạm tội.

Về quyền riêng tư, trẻ em cũng có quyền được bảo vệ thông tin cá nhân và hình ảnh của mình. Việc cha mẹ tự ý công khai những thông tin này mà không xem xét kỹ lưỡng có thể vi phạm quyền riêng tư của trẻ.

Làm thế nào để “khoe con” an toàn?

Để đảm bảo an toàn cho con, cha mẹ cần đặt ra những giới hạn rõ ràng khi chia sẻ thông tin và hình ảnh của con trên mạng xã hội. Một số nguyên tắc cần lưu ý bao gồm tôn trọng cảm xúc và quyền của con, tránh đăng ảnh nhạy cảm, không chia sẻ thông tin cá nhân quá chi tiết, thiết lập quyền riêng tư cho tài khoản và suy nghĩ kỹ trước khi đăng tải bất kỳ nội dung nào.

Ngoài ra, việc giáo dục con về quyền riêng tư và tầm quan trọng của việc bảo vệ thông tin cá nhân ngay từ khi còn nhỏ là rất cần thiết. Điều này sẽ giúp trẻ hiểu và tự tin hơn khi lớn lên trong thế giới số.

iOS 26: Bộ Công Cụ Bảo Vệ Trẻ Em Toàn Diện Của Apple

Linh — Sun, 15 Jun 2025 05:43:00 +0000

Apple tiếp tục khẳng định cam kết tạo ra môi trường công nghệ an toàn cho trẻ em và thanh thiếu niên với loạt cập nhật mới trên iOS 26 và các hệ điều hành khác.

Quản lý tài khoản trẻ em giờ đây đơn giản hơn

Với bản cập nhật iOS 18.4 và macOS Sequoia 15.4, quy trình tạo tài khoản trẻ em đã được cải thiện đáng kể. Chỉ với vài bước đơn giản, phụ huynh có thể kích hoạt các chế độ kiểm soát phù hợp mà không cần thiết lập thủ công.

Cha mẹ có thể chia sẻ phạm vi độ tuổi của trẻ với ứng dụng

Một điểm nổi bật là khả năng chia sẻ phạm vi độ tuổi của trẻ với ứng dụng bên thứ ba mà không cần tiết lộ ngày sinh cụ thể. Thay vào đó, hệ thống sẽ chia sẻ nhóm tuổi tổng quát (ví dụ 13+ hay 16+), đủ để ứng dụng cá nhân hóa nội dung mà vẫn bảo vệ quyền riêng tư của trẻ.

Bảo vệ thanh thiếu niên – Một bước tiến quan trọng

Apple không chỉ tập trung vào trẻ dưới 13 tuổi mà còn mở rộng biện pháp bảo vệ cho cả nhóm tuổi từ 13 đến 17. Các tính năng như bộ lọc nội dung web, giới hạn liên lạc và Liên Lạc An Toàn giờ đây đều được tự động kích hoạt, giúp phụ huynh yên tâm.

Trẻ từ 13 đến 17 tuổi sẽ có các biện pháp bảo vệ phù hợp

Việc phân loại độ tuổi ứng dụng trên App Store cũng trở nên chi tiết hơn với ba mốc mới là 13+, 16+ và 18+. Điều này giúp cha mẹ có thêm căn cứ rõ ràng để đồng hành cùng con.

Tính năng giúp kết nối an toàn

Tính năng Giới Hạn Liên Lạc trên iOS 26 được nâng cấp để bảo vệ trẻ khỏi các liên hệ không rõ nguồn gốc.

Apple áp dụng nhiều tính năng an toàn trên iOS 26

Tính năng Liên Lạc An Toàn cũng được nâng cấp để có thể can thiệp vào các cuộc gọi FaceTime và tự động làm mờ hình ảnh nhạy cảm.

Với loạt cập nhật này, Apple đang đặt nền móng cho một thế hệ công nghệ an toàn và trách nhiệm hơn.

Cha mẹ cần chuẩn bị gì cho giáo dục giới tính cho trẻ?

Linh — Sat, 14 Jun 2025 01:05:50 +0000

Giáo dục giới tính: Một hành trình cần sự đồng hành của cha mẹ

Giáo dục giới tính không chỉ đơn thuần là dạy về sinh lý, mà còn là giúp trẻ phát triển nhận thức về bản thân và tôn trọng người khác. Nhiều bậc cha mẹ vẫn còn lúng túng khi con đặt câu hỏi về cơ thể, giới tính hay tình dục. Vậy làm thế nào để cha mẹ có thể đồng hành cùng con trong hành trình trưởng thành này?

Cha mẹ cần thay đổi cách nghĩ về giáo dục giới tính

Một trong những quan niệm sai lầm phổ biến là chỉ cần dạy con về giới tính khi con đến tuổi dậy thì. Trên thực tế, giáo dục giới tính nên được bắt đầu từ sớm, từ khi trẻ biết phân biệt các bộ phận trên cơ thể. Ở từng độ tuổi, nội dung giáo dục giới tính cần phù hợp với nhận thức của trẻ.

Ảnh minh hoạ

Lý do cha mẹ ngại giáo dục giới tính cho con

Có nhiều lý do khiến cha mẹ ngại ngần khi giáo dục giới tính cho con, bao gồm thiếu kiến thức nền tảng, tâm lý e dè, sợ “vẽ đường cho hươu chạy”, và văn hóa “cấm kỵ” trong nhiều gia đình Á Đông.

Phương pháp giáo dục giới tính hiệu quả

Để giáo dục giới tính hiệu quả, cha mẹ cần tạo môi trường giao tiếp cởi mở, sử dụng ngôn ngữ đúng và phù hợp độ tuổi, đưa ra những ví dụ thực tế và giáo dục qua tình huống, và luôn đồng hành cùng con mà không phán xét.

Tạo môi trường giao tiếp cởi mở: Cha mẹ nên khuyến khích con đặt câu hỏi và thể hiện sự quan tâm đến thắc mắc của con.

Sử dụng ngôn ngữ phù hợp: Cha mẹ nên gọi tên đúng các bộ phận sinh dục và trình bày sự thật một cách trung lập.

Giáo dục qua tình huống: Cha mẹ có thể tận dụng các tình huống thực tế để giáo dục con về giới tính và cách bảo vệ bản thân.

Khi nào cần nhờ đến chuyên gia?

Nếu cha mẹ cảm thấy quá khó khăn trong việc truyền đạt, hoặc trẻ có biểu hiện bất thường, hãy chủ động tìm đến chuyên gia tâm lý hoặc các trung tâm tư vấn để có sự hỗ trợ kịp thời.

Giáo dục giới tính là một hành trình cần sự đồng hành của cha mẹ. Với sự chuẩn bị và phương pháp phù hợp, cha mẹ có thể giúp con phát triển nhận thức đúng đắn về giới tính và trở thành một người trưởng thành lành mạnh.