Trong thời đại công nghệ đang phát triển không ngừng, robot hình người đang ngày càng trở thành một phần quan trọng trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích mà robot hình người mang lại, cũng có những rủi ro tiềm ẩn mà chúng ta không thể phớt lờ. Mới đây, một sự việc đã đặt ra câu hỏi về trách nhiệm khi một robot hình người bị hacker can thiệp để đột nhập vào nhà.

Robot hình người đang trở thành xu hướng công nghệ được nhiều quốc gia, đặc biệt là Trung Quốc, tích cực đẩy mạnh. Với lời hứa hẹn cách mạng hóa các ngành dịch vụ, chăm sóc y tế và sản xuất, những cỗ máy này được kỳ vọng sẽ trở thành những trợ thủ đắc lực cho con người. Tuy nhiên, khi công nghệ ngày càng tiến gần hơn đến đời sống, những rủi ro tiềm ẩn cũng cần được xem xét và đánh giá một cách nghiêm túc.

Có nhiều mối quan ngại lớn xung quanh robot hình người. Thứ nhất, đó là rủi ro từ phần cứng và phần mềm. Dù được trang bị trí tuệ nhân tạo (AI) tiên tiến, robot vẫn là một cỗ máy, và chúng có thể gặp phải tình trạng ‘đơ’, lag hoặc thậm chí hỏng hóc theo thời gian. Các cảm biến, bộ xử lý và camera có thể suy giảm hiệu năng, trong khi phần mềm điều khiển không tránh khỏi những lỗi logic.

Thứ hai, việc kiểm soát lỗi tuyệt đối là một thách thức. Dù các nhà sản xuất trang bị hệ thống kiểm tra lỗi và giới hạn hành vi, nhưng không ai có thể đảm bảo rằng mọi robot đều an toàn 100%. Điều này tương tự như điện thoại thông minh, dù được sản xuất hàng loạt với tiêu chuẩn cao, nhưng lỗi phần mềm hoặc phần cứng vẫn có thể xảy ra.

Thứ ba, nguy cơ bị lợi dụng là một mối lo ngại lớn. Nếu điện thoại bị hack, người dùng có thể mất tiền hoặc dữ liệu. Nhưng nếu robot hình người bị chiếm quyền điều khiển, hậu quả có thể nghiêm trọng hơn nhiều. Mối lo lớn hơn nằm ở việc các quốc gia sản xuất có thể cài đặt ‘cửa sau’ trong phần cứng hoặc AI. Trong trường hợp xung đột, những robot này có thể bị biến thành công cụ gián điệp hoặc thậm chí là vũ khí.

Thứ tư, việc xác định trách nhiệm pháp lý khi robot gây tai nạn là một vấn đề phức tạp. Khi robot gây tai nạn, ai sẽ là người chịu trách nhiệm? Nhà sản xuất, nhà cung cấp phần mềm, đơn vị phân phối hay chính người sử dụng? Pháp luật hiện tại vẫn chưa bắt kịp tốc độ phát triển của robot, đặc biệt là những mẫu tích hợp AI tự học. Việc xác định lỗi và bồi thường sẽ trở thành một bài toán phức tạp.

Để giảm thiểu những rủi ro này, cần thiết lập các tiêu chuẩn quốc tế về đạo đức AI, kiểm định an toàn và bắt buộc cập nhật bảo mật định kỳ. Phát triển hệ thống giám sát độc lập để tránh nguy cơ bị ‘cài bom hẹn giờ’. Hoàn thiện khung pháp lý để xác định trách nhiệm khi robot gây hậu quả nghiêm trọng.

Robot hình người là một bước tiến vĩ đại của nhân loại, nhưng chúng ta không nên chỉ nhìn vào tiện ích mà bỏ qua những hiểm họa tiềm tàng. Nếu không có sự chuẩn bị từ sớm, một ngày nào đó, chính cỗ máy bạn tin tưởng có thể trở thành một mối đe dọa khôn lường. Việc nhận thức và chuẩn bị cho những rủi ro tiềm ẩn sẽ giúp chúng ta tận dụng tối đa lợi ích của robot hình người trong khi vẫn đảm bảo an toàn cho xã hội.

Triển lãm Thế giới (Expo) đang nổi lên như một sự kiện toàn cầu quan trọng, nơi các quốc gia tụ họp để giải quyết những vấn đề cấp bách của thời đại. Năm nay, Expo Osaka 2025 sẽ là nơi hội tụ của 158 quốc gia và vùng lãnh thổ, với chủ đề chính ‘Thiết kế xã hội tương lai cho cuộc sống’, kéo dài 6 tháng từ ngày 13-4 đến 13-10-2025. Trong khuôn khổ sự kiện này, phóng viên Tuổi Trẻ đã có cơ hội mục sở thị những công trình và công nghệ tương lai của thế giới.

Nhà robot học nổi tiếng Nhật Bản, Hiroshi Ishiguro, đã phác thảo một xã hội tương lai trong triển lãm ‘The Future of Life’ (Tương lai sự sống). Đây là một cuộc khám phá triết học về cách android (robot được thiết kế giống con người) và trí tuệ nhân tạo (AI) có thể định hình tương lai, đặc biệt trong các xã hội già hóa như Nhật Bản. Trong gian hàng ‘The Future of Life’, ông Ishiguro đã thiết kế một xã hội tương lai nơi con người cùng tồn tại với robot và AI. Gian hàng này được chia thành ba khu vực chính, mô tả xu hướng lịch sử của Nhật Bản, một xã hội tương lai gần nơi sự đồng cư giữa con người và máy móc trở nên phổ biến, và một tương lai xa xôi hơn, nơi nhân loại đã tiến hóa vượt ra ngoài hình thức sinh học.

Ông Ishiguro chia sẻ rằng công nghệ sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc giải quyết vấn đề thiếu hụt lao động và xã hội già hóa ở Nhật Bản. Ông tin rằng robot và AI sẽ giúp con người tăng khả năng và tồn tại trong thế giới này. Ông cũng nhấn mạnh rằng công nghệ không xấu, nhưng con người cần học cách sử dụng chúng. Ông tin rằng robot không chỉ là máy móc mà là gương phản chiếu nhân loại, giúp chúng ta hiểu rõ hơn về bản thân và mở rộng khả năng của mình.

Triển lãm ‘The Future of Life’ không chỉ là một sự kiện công nghệ, mà còn là một cuộc thảo luận về những câu hỏi triết học sâu sắc về bản sắc và sự hiện diện của con người. Ông Ishiguro hy vọng rằng triển lãm này sẽ khuyến khích mọi người suy nghĩ về tương lai và sứ mệnh quan trọng nhất của chúng ta là bảo vệ và phát triển xã hội loài người. Thông qua triển lãm này, ông Ishiguro muốn thúc đẩy cuộc thảo luận về vai trò của công nghệ trong tương lai của nhân loại và cách chúng ta có thể tận dụng công nghệ để xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn.

Với việc trưng bày những công trình và công nghệ tương lai, Expo Osaka 2025 đang trở thành một sự kiện không thể bỏ qua. Sự kiện này không chỉ là một cơ hội để các quốc gia và vùng lãnh thổ giới thiệu những thành tựu của mình, mà còn là một dịp để mọi người cùng nhau thảo luận về tương lai của nhân loại. Thông qua những sự kiện như thế này, chúng ta có thể hy vọng rằng sẽ có nhiều giải pháp sáng tạo được đưa ra để giải quyết những vấn đề cấp bách của thời đại.