Những hiện tượng thiên nhiên kỳ lạ gần đây đã thu hút sự chú ý của cộng đồng quốc tế, từ những tia sét đỏ với hình dạng kỳ dị như trong phim khoa học viễn tưởng, hiện tượng ‘biển sữa’, đến sự tẩy trắng đồng loạt của san hô. Tuy nhiên, đằng sau những cảnh tượng gây kinh ngạc này ẩn chứa những lo ngại về sự biến đổi khí hậu và tác động tiêu cực đến môi trường.

Sét đỏ, một hiện tượng hiếm gặp, đã được ghi nhận tại dãy Himalaya vào năm 2022. Các nhà nghiên cứu cho rằng mặc dù sét đỏ xảy ra ở tầng khí quyển trên, nhưng chúng thường liên quan đến các biến đổi về thời tiết, có thể rất cực đoan. Việc nghiên cứu hiện tượng này không chỉ giúp giải mã những bí ẩn tồn tại, mà còn góp phần giải thích cách các cơn bão ngày càng trở nên phức tạp và khó dự đoán hơn.

Burcu Kosar, nhà vật lý khí quyển tại NASA, cho rằng sự gia tăng nhiệt độ toàn cầu do biến đổi khí hậu có thể làm tăng cường độ và tần suất giông bão, đồng thời cũng dẫn đến hoạt động sét mạnh hơn. Tuy nhiên, các nhà khoa học vẫn cần thêm thời gian để tìm hiểu và có những lời giải xác đáng về mối liên hệ giữa sét đỏ với các cơn bão và những gì xảy ra ngoài vũ trụ.

Hiện tượng ‘biển sữa’ cũng là một trong những sự kiện hiếm hoi và bí ẩn. Mặt biển phát sáng đồng đều, lan rộng đến tận chân trời với ánh sáng xanh lục nhạt như ánh dạ quang. Các nhà nghiên cứu đã biên soạn cơ sở dữ liệu toàn diện nhất cho đến nay về những sự kiện này, kết hợp với các báo cáo, thông tin, ghi chép khi đi biển của các thủy thủ suốt 400 năm. Dự án này nhằm mục đích chuyển các câu chuyện truyền miệng nhiều thế kỷ thành bằng chứng khoa học và tìm ra mối liên hệ giữa những vùng biển phát sáng ấy với cách mà hành tinh xanh đang vận hành.

Tuy nhiên, câu hỏi lớn nhất hiện vẫn chưa có lời giải: Liệu hiện tượng này là dấu hiệu của một hệ sinh thái lành mạnh hay là biểu hiện của mất cân bằng sinh học? Câu hỏi này mở ra hướng nghiên cứu mới về vai trò của vi khuẩn trong hệ sinh thái đại dương.

San hô ở nhiều vùng biển cũng đang đối mặt với một cuộc khủng hoảng nghiêm trọng. Theo công bố vào cuối tháng 4/2025, tình trạng tẩy trắng đã lan rộng đến 84% rạn san hô của đại dương, đây là sự kiện nghiêm trọng nhất từng xảy ra trên quy mô toàn cầu. Đây là lần thứ tư hiện tượng san hô bị tẩy trắng diễn ra trên toàn cầu kể từ năm 1998.

Nguyên nhân được cho là do đại dương ấm lên và chưa biết khi nào sẽ kết thúc. Các nhà khoa học cho rằng cách tốt nhất để bảo vệ các rạn san hô là giải quyết tận gốc nguyên nhân của biến đổi khí hậu. Điều đó có nghĩa là giảm lượng khí thải của con người, chủ yếu từ việc đốt nhiên liệu hóa thạch.

Tóm lại, những hiện tượng thiên nhiên kỳ lạ gần đây không chỉ mang đến cảnh tượng gây kinh ngạc mà còn ẩn chứa những lo ngại về sự biến đổi khí hậu và tác động xấu tới môi trường. Để bảo vệ hành tinh xanh, chúng ta cần phải hành động quyết liệt để giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu.

Hai ngư dân Mỹ lập kỷ lục với cá ‘khủng’, nhưng bị khuyến cáo tiêu diệt vì xâm lấn

Jason Wise và Dyllan Rust, hai ngư dân đến từ Delaware, Mỹ, vừa lập kỷ lục tiểu bang khi bắt được những con cá có giá trị ẩm thực cao. Tuy nhiên, thay vì được vinh danh, các loài cá này lại bị chính quyền khuyến cáo tiêu diệt do thuộc nhóm sinh vật xâm lấn, đe dọa hệ sinh thái địa phương.

Wise đã ghi tên mình vào lịch sử với kỷ lục tiểu bang đầu tiên về cá trê đầu bẹt sau khi bắt được một con cá nặng khoảng 15,4 kg tại hồ Lums. Anh chia sẻ rằng cần câu của mình bị va mạnh, cong xuống đất và biết mình lại bắt được một con cá khủng. Đây không phải lần đầu Wise bắt được cá trê đầu bẹt tại địa điểm này, khi trong năm 2024, anh đã bắt được 53 con.

Gần như đồng thời, Rust từ Harrington cũng thiết lập một kỷ lục mới với con cá lóc đầu phương Bắc nặng gần 7 kg, phá kỷ lục cũ chỉ trong chưa đầy một tháng. Anh bắt được cá tại Marshyhope Ditch, bên ngoài Harrington.

Mặc dù được đánh giá cao về mặt ẩm thực, cả cá trê đầu bẹt và cá lóc phương Bắc đều nằm trong danh sách sinh vật xâm lấn, có khả năng phá vỡ cân bằng sinh thái. Theo DNREC, cá trê đầu bẹt chỉ săn cá sống và giáp xác, đe dọa nghiêm trọng đến hệ sinh vật thủy sinh bản địa. Còn cá lóc phương Bắc có khả năng sinh sản nhiều lần mỗi năm và ăn tạp, làm giảm số lượng cá thể thao như cá rô miệng rộng.

DNREC cũng nhấn mạnh rằng việc mua bán, vận chuyển, thả hoặc sở hữu các loài xâm lấn còn sống đều bị nghiêm cấm tại Delaware. Tuy nhiên, nếu ngư dân bắt được chúng bằng phương pháp hợp pháp, việc tiêu thụ làm thực phẩm được chấp nhận và thậm chí được khuyến khích.

Cá xâm lấn đang ngày càng được đánh giá cao về mặt ẩm thực và DNREC khuyến khích ngư dân báo cáo số lượng cá xâm lấn bắt được. Việc này không chỉ giúp kiểm soát số lượng cá xâm lấn mà còn góp phần bảo vệ hệ sinh thái địa phương.

Thể chế và chính sách mở sẽ là chìa khóa giúp các doanh nghiệp công nghệ đột phá trong tương lai. Điều này được nhiều chuyên gia chia sẻ tại Diễn đàn chiến lược vốn hóa doanh nghiệp proptech, trong khuôn khổ sự kiện Meey Group – Hành trình vượt biển lớn cùng ARC vừa diễn ra tại Hà Nội.

Sau khi Bộ Chính trị ban hành ‘Bộ tứ trụ cột’ gồm Nghị quyết 57, 59, 66, 68, Chính phủ đã ban hành nhiều Nghị quyết để cụ thể hóa yêu cầu về hoàn thiện thể chế, đặc biệt là loại bỏ các rào cản, hỗ trợ doanh nghiệp phát triển mạnh mẽ. Đối với lĩnh vực công nghệ, Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành liên quan phải hoàn thiện việc sửa đổi, ban hành các văn bản pháp luật để hỗ trợ các startup huy động vốn linh hoạt, dễ dàng hơn vào năm 2025. Đồng thời, xây dựng chương trình hỗ trợ phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo gắn với nguồn lực tài chính dài hạn.

Nhiều tổ chức quốc tế như ADB, World Bank đánh giá Việt Nam là một trong những quốc gia có tiềm năng lớn trong lĩnh vực công nghệ số và chuyển đổi số, bao gồm lực lượng lao động trẻ, tay nghề cao và thị trường nội địa rộng lớn. Tuy nhiên, những hạn chế về thể chế khiến số doanh nghiệp công nghệ vươn mình trở thành ‘kỳ lân’ tương đối ít. Tính đến thời điểm hiện tại, Việt Nam mới có 4 ‘kỳ lân’ là VNG, VNLIFE, Sky Mavis và MoMo, còn lại đa phần mới chỉ được đánh giá ở mức độ tiềm năng.

Ông Hoàng Mai Chung, Chủ tịch Hội đồng quản trị Meey Group, cho rằng một điểm chung của các startup ‘kỳ lân’ là sản phẩm, dịch vụ, công nghệ mà các doanh nghiệp này tạo ra thường mang tính đột phá, có khả năng làm thay đổi sâu sắc những lĩnh vực kinh doanh, cũng như có ảnh hưởng mạnh mẽ đến đời sống kinh tế – xã hội. Tuy nhiên, để thành công không hề dễ dàng khi các startup phải đối mặt với nhiều rủi ro và thách thức, trong đó bao gồm việc tiếp cận thị trường, cạnh tranh gay gắt, thiếu nguồn vốn, nguồn nhân lực chất lượng và sự thay đổi nhanh chóng của công nghệ.

Ông Chung cho rằng việc Quốc hội vừa thông qua Luật Công nghiệp công nghệ số và ban hành Nghị quyết về xây dựng trung tâm tài chính tại Việt Nam đã cho phép xây dựng chính sách thử nghiệm cho các mô hình kinh doanh Fintech, trong đó bao gồm cả nền tảng giao dịch tiền mã hóa và tài sản được mã hóa, mở ra cơ hội cho các doanh nghiệp Startup công nghệ.

Đại diện ARC Group đánh giá các công ty công nghệ của Việt Nam có tiềm năng phát triển các sản phẩm và dịch vụ có chất lượng và giá cả cạnh tranh. Tuy nhiên, để duy trì và tạo ra lợi thế cạnh tranh, từ đó vươn tầm đòi hỏi câu chuyện về nguồn vốn rất lớn.

Ông Hiren Krishnani, Giám đốc Quan hệ Nhà đầu tư và IPO, phụ trách hoạt động thị trường vốn khu vực ASEAN của NASDAQ, đánh giá cao những nỗ lực của Meey Group tại ‘Hội thảo chuyên sâu về cơ hội niêm yết quốc tế cùng đại diện NASDAQ’. Ông cho rằng những đổi mới sáng tạo được thúc đẩy bởi sự tập trung giải quyết các vấn đề hữu hình đang tạo tiền đề cho các startup định hình lại các ngành công nghiệp truyền thống và mở ra giá trị đáng kể cho các nhà đầu tư cũng như người tiêu dùng.

Tuy nhiên, để duy trì tính cạnh tranh và đáp ứng các tiêu chuẩn toàn cầu, các công ty địa phương phải biến công nghệ thành một phần không thể thiếu trong hoạt động kinh doanh. Trong đó, để IPO thành công, doanh nghiệp cần xây dựng hệ thống kiểm soát nội bộ kỹ lưỡng từ cấu trúc quản trị doanh nghiệp, đến tuân thủ PCAOB, cho đến việc tuân thủ SOX để luôn trong tư thế sẵn sàng cho việc ‘lên sàn’.