Ứng dụng hẹn hò Tea, được quảng cáo là nền tảng an toàn dành riêng cho phụ nữ, vừa trải qua một vụ rò rỉ dữ liệu nghiêm trọng, làm lộ 72.000 hình ảnh riêng tư của người dùng. Những hình ảnh này bao gồm ảnh selfie và giấy tờ tùy thân như hộ chiếu, bằng lái xe. Sự việc đã gây chấn động trong cộng đồng mạng toàn cầu và đặt ra câu hỏi về trách nhiệm của các nhà phát triển trong việc bảo vệ dữ liệu người dùng.

Tea được thành lập vào năm 2023 với mục đích cho phép phụ nữ chia sẻ thông tin về những người đàn ông trong khu vực của họ vì mục đích an toàn. Ứng dụng này đã nhanh chóng trở thành hiện tượng, lên đầu bảng xếp hạng App Store và tuyên bố có hơn 4 triệu người dùng trên toàn thế giới. Tuy nhiên, sự nổi tiếng này đã nhanh chóng biến thành ác mộng khi hệ thống bảo mật tệ hại của họ bị lộ tẩy.

Theo báo cáo từ 404 Media, những người dùng trên diễn đàn ẩn danh 4chan đã đăng những liên kết đến cơ sở dữ liệu đám mây bị lộ được lưu trữ trên Firebase, nền tảng phát triển ứng dụng di động của Google. Điều đáng lo ngại là những kẻ tấn công sau đó đã tìm kiếm thông qua dữ liệu bất hợp pháp này, đăng tải ảnh selfie và danh tính của người dùng.

Trong tuyên bố chính thức, Tea xác nhận rằng khoảng 72.000 hình ảnh đã bị lộ, bao gồm 13.000 ảnh selfie và giấy tờ tùy thân được gửi để xác minh tài khoản, cũng như 59.000 hình ảnh từ bài đăng, bình luận và tin nhắn trực tiếp của người dùng. Ứng dụng làm rõ rằng dữ liệu bị ảnh hưởng là từ hai năm trước, vì vậy những người đăng ký gần đây có thể không bị tác động.

Nhiều chuyên gia công nghệ đã bày tỏ sự bất bình trước tình trạng bảo mật tệ hại này. Họ cho rằng vụ việc này không phải là một vụ ‘hack’ thực sự, mà là một sự cố bảo mật do lưu trữ dữ liệu trong một cơ sở dữ liệu có thể truy cập công khai.

Các chuyên gia cũng cảnh báo về những rủi ro tiềm ẩn từ vụ rò rỉ dữ liệu này, bao gồm việc sử dụng hình ảnh để hack tài khoản ngân hàng và các chương trình khác, cũng như tạo deepfake và vượt qua sinh trắc học.

Đặc biệt nghiêm trọng là việc Tea được thiết kế với mục đích bảo vệ an toàn cho phụ nữ trong hẹn hò, nhưng lại khiến họ trở nên dễ bị tổn thương hơn. Ứng dụng yêu cầu người dùng nộp ảnh selfie để ‘xác minh rằng bạn là phụ nữ’ và tuyên bố rằng những bức ảnh này sẽ được xóa sau khi tài khoản được phê duyệt. Tuy nhiên, thực tế cho thấy dữ liệu này vẫn được lưu trữ trong hệ thống không an toàn trong suốt hai năm.

Công ty đã phản hồi bằng cách tuyên bố: ‘Chúng tôi đã huy động các chuyên gia an ninh mạng bên thứ ba và đang làm việc suốt ngày đêm để bảo mật hệ thống của mình. Hiện tại, chúng tôi đã thực hiện các biện pháp bảo mật bổ sung và đã khắc phục vấn đề dữ liệu.’ Tuy nhiên, thiệt hại đã quá lớn và không thể khắc phục được khi hàng chục nghìn hình ảnh riêng tư đã lan truyền trên internet.

Vụ việc này không chỉ là một thảm họa về mặt kỹ thuật mà còn là một bài học đắt giá về việc tại sao các công ty công nghệ cần đầu tư nghiêm túc vào bảo mật từ những ngày đầu phát triển sản phẩm. Khi một ứng dụng được thiết kế để bảo vệ phụ nữ lại trở thành nguồn nguy hiểm lớn nhất đối với họ, điều này đặt ra câu hỏi nghiêm túc về trách nhiệm của các nhà phát triển trong việc bảo vệ dữ liệu người dùng.

Trong kỷ nguyên số, sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo (AI) và lượng dữ liệu khổng lồ đang tạo ra những thách thức chưa từng có đối với công nghệ lưu trữ dữ liệu truyền thống. Sau 50 năm sử dụng, các loại băng từ đang dần không còn đáp ứng được nhu cầu lưu trữ dữ liệu ngày càng tăng. Xuất hiện trong bối cảnh đó, HoloMem, một công ty khởi nghiệp tại London, đang nghiên cứu và phát triển một công nghệ lưu trữ dữ liệu hoàn toàn mới bằng hologram khắc trên băng polymer. Mục tiêu của công ty là giảm thiểu tiêu thụ năng lượng và áp lực lên hệ thống làm mát tại các trung tâm dữ liệu, những vấn đề đang trở nên cấp bách trong thời đại AI.

Công nghệ của HoloMem được kỳ vọng sẽ giải quyết những vấn đề tồn tại của lưu trữ dữ liệu trong thời đại AI. Ông Charlie Gale, nhà sáng lập kiêm CEO của HoloMem, nhận định rằng định dạng băng từ hiện nay rất nhạy cảm với điều kiện môi trường và không còn phù hợp về mặt dung lượng, độ bền lẫn chi phí lưu trữ. Để khắc phục những hạn chế này, HoloMem đang phát triển vật liệu polymer nhạy sáng để lưu trữ dữ liệu, đảm bảo tuổi thọ lưu trữ dữ liệu trên 50 năm. Đây là một bước tiến đáng kể so với các phương pháp lưu trữ truyền thống.

Holomem đang ứng dụng kỹ thuật ghép kênh để xếp chồng các lớp dữ liệu số riêng biệt lên bề mặt của băng từ làm từ polymer thế hệ mới. Chiến lược này cho phép công ty đạt được mục tiêu lưu trữ 200 terabyte (TB) dữ liệu trên cùng một kích cỡ băng, cao hơn nhiều so với chuẩn băng từ hiện hành chỉ lưu trữ được khoảng 30 terabyte (TB) dữ liệu. Sự gia tăng đáng kể về dung lượng lưu trữ này có thể giúp giảm số lượng băng từ cần thiết, từ đó giảm thiểu không gian và năng lượng cần dùng cho lưu trữ dữ liệu.

Hiện nay, các trung tâm dữ liệu đang chiếm khoảng 2,5% lượng khí thải CO₂ toàn cầu và dự báo đến năm 2030, khoảng 8% năng lượng toàn thế giới sẽ phải dành cho việc vận hành và làm mát các trung tâm dữ liệu. Sự phát triển không ngừng của AI thế hệ mới như ChatGPT đang đẩy mạnh nhu cầu năng lượng, tạo ra áp lực lớn lên cơ sở hạ tầng và môi trường. Trong bối cảnh này, công nghệ của HoloMem không chỉ mang lại giải pháp lưu trữ dữ liệu hiệu quả hơn mà còn góp phần giảm thiểu tác động môi trường của các trung tâm dữ liệu.

HoloMem hiện được hậu thuẫn bởi các nhà đầu tư tư nhân và đã nhận được khoản tài trợ 550.000 bảng từ chương trình Innovate UK. Với sự hỗ trợ tài chính này, công ty đang trong quá trình giới thiệu công nghệ mang tính đột phá này và tìm kiếm đối tác trong lĩnh vực trung tâm dữ liệu và phát triển phần mềm. Sự hợp tác và phát triển trong tương lai có thể đẩy nhanh việc áp dụng công nghệ lưu trữ hologram, giúp mở ra một kỷ nguyên mới trong quản lý và lưu trữ dữ liệu.

Với những thách thức về lưu trữ và năng lượng trong thời đại AI, các giải pháp như công nghệ của HoloMem không chỉ thể hiện tiềm năng kinh doanh mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng một tương lai số bền vững. Qua việc giảm tiêu thụ năng lượng và tăng hiệu quả lưu trữ, HoloMem và các công ty tương tự đang trên đà tạo ra những thay đổi quan trọng trong cách thế giới tiếp cận dữ liệu và công nghệ.

Diễn đàn Trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu lần thứ VI đã diễn ra với sự tham gia của các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực dữ liệu và công nghệ. Tại sự kiện này, các chuyên gia đã tập trung thảo luận về việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và các công nghệ mới để nâng cao hiệu suất lao động, đặc biệt là trong lĩnh vực chuyển đổi số quốc gia.

Ông Trần Quang Hưng, Ủy viên Ban Chấp hành, Trưởng Ban Đoàn – Hiệp hội Dữ liệu Quốc gia, đã chủ trì phiên thảo luận và nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng ‘bệ đỡ thị trường’ cho đổi mới sáng tạo. Với dân số hơn 100 triệu người và hệ thống dữ liệu ngày càng được hoàn thiện, Việt Nam đang sở hữu lợi thế lớn để phát triển các mô hình kinh tế dựa trên dữ liệu.

Tuy nhiên, ông Hưng cũng chỉ ra rằng dữ liệu quốc gia hiện nay vẫn còn phân tán, thiếu sự liên kết giữa các lĩnh vực như thuế, bảo hiểm, nhân khẩu, ngành nghề… Điều này đã gây ra khó khăn cho việc khai thác và sử dụng dữ liệu một cách hiệu quả. Các chuyên gia cũng cho rằng, Việt Nam cần làm rõ khái niệm dữ liệu trong bối cảnh hiện nay, những thuộc tính nào cần lưu trữ lâu dài và đâu là thông tin nên được loại bỏ.

Điều cốt lõi của dữ liệu là phải ‘đúng, đủ, sạch, sống’. Tuy nhiên, phần lớn phần mềm không được cập nhật dữ liệu thường xuyên, dẫn đến giá trị thông tin giảm theo thời gian. Để xây dựng hệ thống dữ liệu liên tục, cần phát triển các nền tảng thực sự hữu ích để người dân sử dụng thường xuyên trong đời sống hằng ngày. Đặc biệt, toàn bộ dữ liệu thu thập từ người dùng cần được bảo mật tuyệt đối và tuân thủ các quy chuẩn chặt chẽ.

Tại Việt Nam, bước tiến lớn là việc tích hợp số định danh cá nhân với hệ thống bảo hiểm, tuy nhiên vẫn còn khoảng cách rất lớn đến mục tiêu liên thông dữ liệu y tế quốc gia. Các chuyên gia cho rằng cần bắt đầu từ dữ liệu cá nhân sau đó tiến tới dữ liệu ngành, chuẩn hóa định danh cá nhân là bước đầu tiên, cần một mã số duy nhất được dùng xuyên suốt cho tất cả dịch vụ công và dịch vụ tư nhân.

Mỗi ngành cần xây dựng bộ chuẩn dữ liệu riêng (cấu trúc, chuẩn định dạng) để dữ liệu có thể phân tích, lưu trữ và chia sẻ. Tạo hành lang pháp lý cho chia sẻ dữ liệu y tế ẩn danh, đặc biệt phục vụ nghiên cứu khoa học. Tóm lại, việc khai thác hiệu quả ‘mỏ vàng’ dữ liệu trong chuyển đổi số quốc gia là một vấn đề cấp thiết.

Các chuyên gia đã đưa ra nhiều giải pháp để xây dựng hệ thống dữ liệu liên tục, chuẩn hóa định danh cá nhân và tạo hành lang pháp lý cho chia sẻ dữ liệu y tế ẩn danh. Qua đó, giúp Việt Nam có thể tận dụng tối đa lợi thế của dữ liệu để thúc đẩy kinh tế, xã hội và nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân.

Xem thêm: https://www.vietnamnet.vn