Trong kịch bản xung đột tiềm năng giữa Mỹ và Trung Quốc ở eo biển Đài Loan, nhiều quốc gia dường như không muốn dính líu vào tình huống này. Một số chuyên gia đã đưa ra giả định về những bên thứ ba có thể can thiệp nếu chiến tranh nổ ra. Một bài viết gần đây trên tờ The Economist và Financial Times đã làm dấy lên cuộc tranh luận về vấn đề này.

Hiện có rất ít quốc gia muốn đứng về phía Trung Quốc trong một cuộc xung đột như vậy. Triều Tiên, với hiệp ước liên minh duy nhất với Trung Quốc vào năm1961, có thể được coi là một ngoại lệ. Tuy nhiên, mối quan hệ giữa Trung Quốc và Triều Tiên hiện không còn nồng ấm như trước. Pakistan, được coi là ‘người anh em sắt đá’ của Trung Quốc, có thể sẽ cân nhắc hỗ trợ Trung Quốc nếu có xung đột với Ấn Độ. Tuy nhiên, việc Islamabad tham gia một cuộc chiến để giúp Trung Quốc chống Mỹ – nhà cung cấp viện trợ chính cho Pakistan – là điều khó xảy ra.

Nga, đối tác chiến lược của Trung Quốc, có khả năng sẽ tiếp tục duy trì mối quan hệ thương mại với Trung Quốc nhưng sẽ không tham gia vào một cuộc xung đột ở eo biển Đài Loan.

Liên quan đến Mỹ, chỉ một vài quốc gia sẽ hỗ trợ quân sự cho Washington trong một cuộc xung đột với Trung Quốc. Nhật Bản và Philippines có thể sẽ là những quốc gia chịu ảnh hưởng nhiều nhất do vị trí địa lý của họ. Tuy nhiên, sự tham gia của Nhật Bản có thể chỉ giới hạn ở hỗ trợ hậu cần, trong khi Philippines có thể sẽ hành động thận trọng.

Nhiều chuyên gia đồng tình rằng Nhật Bản và Philippines sẽ là những nước có vai trò quan trọng trong tình huống này. Tuy nhiên, một số quan điểm cho rằng các nước Đông Nam Á khác như Việt Nam và Malaysia có thể sẽ không hành động giống như Philippines.

Tóm lại, rất ít quốc gia muốn can dự vào một cuộc xung đột giữa Trung Quốc và Mỹ. Phần lớn các quốc gia trên thế giới đã tán thành cách diễn đạt mà Bắc Kinh mong muốn, chấp nhận tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc đối với Đài Loan.

Mỹ sẽ gặp khó khăn khi gây sức ép buộc các đồng minh chọn phe, đặc biệt là khi mức độ can dự của Washington còn không chắc chắn. Liệu Mỹ có sẵn sàng bảo vệ Đài Loan, và các đồng minh của Mỹ có sẵn sàng hỗ trợ hay không, vẫn là một câu hỏi lớn.

Ngày 25/7, một phiên họp căng thẳng của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc đã diễn ra tại trụ sở tổ chức này, tập trung vào thảo luận về tình hình xung đột tại Ukraine giữa Trung Quốc và Mỹ. Phiên họp này được đánh giá là một trong những cuộc thảo luận đầy căng thẳng nhất từ đầu năm đến nay.

Trong phát biểu tại phiên họp, bà Dorothy Shea, Quyền đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc, đã kêu gọi Trung Quốc ngừng xuất khẩu các mặt hàng lưỡng dụng – những sản phẩm có thể phục vụ cả mục đích dân sự và quân sự – cho Nga. Phía Washington cho rằng những vật tư này đang được sử dụng để phục vụ ngành công nghiệp quốc phòng Nga, hỗ trợ cho các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái và tên lửa nhắm vào Ukraine. Bà Shea nhấn mạnh rằng mặc dù Bắc Kinh đã khẳng định kiểm soát chặt chẽ xuất khẩu, nhưng trên thực tế, các linh kiện có nguồn gốc từ Trung Quốc vẫn liên tục bị phát hiện trong vũ khí và phương tiện quân sự của Nga.

Ngay sau đó, ông Cảnh Sảng, Phó đại diện thường trực của Trung Quốc tại Liên Hợp Quốc, đã bác bỏ các cáo buộc của phía Mỹ và tuyên bố rằng Trung Quốc không phải là bên gây ra khủng hoảng Ukraine cũng như không đứng về phía nào trong cuộc xung đột. Ông khẳng định Bắc Kinh không hề cung cấp vũ khí sát thương cho bất kỳ bên nào và luôn kiểm soát chặt chẽ xuất khẩu thiết bị lưỡng dụng, bao gồm cả máy bay không người lái. Ông Cảnh Sảng kêu gọi phía Mỹ ngừng đổ lỗi, châm ngòi chia rẽ, và thay vào đó, Mỹ nên góp phần thúc đẩy đối thoại, hòa giải và ngừng bắn.

Ông Cảnh Sảng cũng chỉ trích việc Mỹ liên tục công kích Trung Quốc tại Hội đồng Bảo an trong vòng một tuần qua, cho rằng đó là hành động “chính trị hóa vấn đề quốc tế vì mục tiêu riêng”. Cuộc tranh luận này phản ánh mối quan hệ căng thẳng giữa hai cường quốc thế giới trong vấn đề xung đột tại Ukraine và vai trò của họ trong việc giải quyết cuộc khủng hoảng này.

Hiện tại, tình hình xung đột tại Ukraine vẫn đang diễn biến phức tạp và Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc đang nỗ lực tìm kiếm giải pháp hòa bình cho cuộc khủng hoảng này. Mỹ và Trung Quốc, với vai trò là hai thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an, đang đóng vai trò quan trọng trong việc định hình tương lai của tình hình.

Trong bối cảnh này, Liên Hợp Quốc đang kêu gọi tất cả các bên liên quan thực hiện kiềm chế và tìm kiếm giải pháp hòa bình thông qua đối thoại. Tình hình xung đột tại Ukraine không chỉ ảnh hưởng đến khu vực mà còn có tác động toàn cầu, và vai trò của các cường quốc như Mỹ và Trung Quốc trong việc duy trì hòa bình và ổn định quốc tế đang được đặt lên hàng đầu.