nguy cơ sức khỏe – Ngoisao.info https://ngoisao.info Trang tin tức ngôi sao online Sun, 17 Aug 2025 15:50:15 +0000 vi hourly 1 https://wordpress.org/?v=6.7.2 https://cloud.linh.pro/ngoisao.info/2025/08/ngoisao.svg nguy cơ sức khỏe – Ngoisao.info https://ngoisao.info 32 32 Chuột mang thai hít hóa chất trong thuốc lá điện tử sinh con đầu nhỏ https://ngoisao.info/chuot-mang-thai-hit-hoa-chat-trong-thuoc-la-dien-tu-sinh-con-dau-nho/ Sun, 17 Aug 2025 15:50:11 +0000 https://ngoisao.info/chuot-mang-thai-hit-hoa-chat-trong-thuoc-la-dien-tu-sinh-con-dau-nho/

Một nghiên cứu gần đây đã phát hiện ra rằng những con chuột mang thai tiếp xúc với thành phần cơ bản của hầu hết các loại nước vape có thể sinh ra những chú chuột con với hộp sọ nhỏ hơn và hẹp hơn. Phát hiện này gây ra nhiều lo ngại, đặc biệt là khi ‘vapor’ trong thí nghiệm này không chứa bất kỳ hóa chất nào khác ngoài chất mang, không bao gồm cả nicotine. Điều này cho thấy ngay cả vape không chứa nicotine cũng có thể không an toàn, đặc biệt là đối với phụ nữ mang thai.

Most vape fluids contain a mixture of propylene glycol and glycerol as a carrier. (Artjom Kissler/Getty Images)
Most vape fluids contain a mixture of propylene glycol and glycerol as a carrier. (Artjom Kissler/Getty Images)

Nghiên cứu, do nhà giải phẫu James Cray từ Trường Cao đẳng Y tế Đại học Tiểu bang Ohio dẫn đầu, nhằm mục đích xác định cơ sở cho các tác động của chất mang lên cơ thể. Điều này cho phép các nhà nghiên cứu trong tương lai có thể thêm các thành phần khác của nước vape, như nicotine, vào chất mang này và xác định được tác động của từng chất.

Mice who were exposed to the 30/70 mixture had noticeably shorter noses. (Richlak et al., PLOS One, 2025)
Mice who were exposed to the 30/70 mixture had noticeably shorter noses. (Richlak et al., PLOS One, 2025)

Các nhà nghiên cứu đã chuẩn bị hai công thức cơ bản của nước vape plain từ propylene glycol và glycerol. Một công thức chứa hỗn hợp 50/50 của propylene glycol và glycerol, trong khi công thức khác có tỷ lệ 30/70. Những con chuột mang thai đã được tiếp xúc với vape hits của một trong hai công thức hoặc không khí tươi như một biện pháp kiểm soát, với tỷ lệ một lần mỗi phút trong bốn giờ mỗi ngày, trong suốt thai kỳ khoảng 20 tuần của chúng. Kết quả là 21 lứa và 140 chuột con.

Sau 14 ngày sinh, chuột con đã được giết chết, hộp sọ của chúng được đo chi tiết và quét để tái tạo 3D. Mặc dù nhóm nghiên cứu đã mong đợi công thức 30/70 sẽ có ít tác động tiêu cực đến sự phát triển hộp sọ và khuôn mặt hơn công thức 50/50, nhưng kết quả lại hoàn toàn ngược lại. So với các nhóm khác, chuột con của những con chuột mẹ tiếp xúc với chất lỏng 30/70 trong khi mang thai có hộp sọ và khuôn mặt nhỏ hơn đáng kể, đo cả về chiều rộng và chiều dài, và mũi ngắn hơn.

Nhóm tiếp xúc với hỗn hợp 30/70 cũng có trọng lượng cơ thể thấp hơn đáng kể so với các nhóm khác, mặc dù vẫn trong phạm vi bình thường đối với chuột ở độ tuổi này. Việc xác định tác động sức khỏe của vape rất phức tạp. Vì lý do đạo đức, không thể thực hiện loại thử nghiệm này trực tiếp trên người; các thí nghiệm trên mô hình động vật được coi là đạo đức và tiết kiệm thời gian hơn, nhưng kết quả của chúng không phải lúc nào cũng có thể ngoại suy ra sức khỏe con người.

Ngoài ra, sự thiếu hụt quy định thị trường có nghĩa là nội dung của mỗi vape có thể thay đổi rộng rãi. Việc cách ly các tác động của từng thành phần có thể giúp người dân đưa ra quyết định sáng suốt hơn khi mua vape. Điều này đặc biệt quan trọng khi vape đã được chứng minh, trong một số trường hợp, có một số lợi ích y tế, như giúp người dân cai thuốc lá.

Đối với hiện tại, việc cách ly từng biến số là cách duy nhất để bắt đầu nhìn thấy qua khói mù. ‘Đây là một nghiên cứu nhỏ nói về khả năng vape không chứa nicotine không an toàn’, Cray nói. ‘Và đó là một dấu hiệu cho thấy chúng ta có lẽ nên nghiên cứu các sản phẩm không chứa nicotine cũng như nghiên cứu các sản phẩm có chứa nicotine’.

Nghiên cứu này đã được công bố trên tạp chí PLOS One.

]]>
Thiếu kiến thức giới tính – Nguy cơ tiềm ẩn cho giới trẻ https://ngoisao.info/thieu-kien-thuc-gioi-tinh-nguy-co-tiem-an-cho-gioi-tre/ Sat, 14 Jun 2025 00:32:13 +0000 https://ngoisao.info/?p=9118

Giáo dục giới tính: Chìa khóa cho cuộc sống lành mạnh

Giáo dục giới tính là một phần không thể thiếu trong giáo dục toàn diện, giúp con người sống khỏe mạnh, có trách nhiệm và tôn trọng người khác. Tuy nhiên, kiến thức giới tính vẫn là một khoảng trống lớn trong nhận thức của nhiều người, đặc biệt là giới trẻ.

Thực trạng đáng báo động

Ở Việt Nam, nhiều gia đình và nhà trường vẫn né tránh hoặc chỉ đề cập sơ sài đến giáo dục giới tính. Điều này dẫn đến việc nhiều thanh thiếu niên thiếu kiến thức cơ bản về cơ thể, tâm sinh lý, sức khỏe sinh sản và các hành vi tình dục an toàn.

Ảnh minh họa

Ảnh minh họa


Giáo dục giới tính cần được quan tâm đúng mức để giúp giới trẻ phát triển lành mạnh.

Hậu quả của việc thiếu kiến thức giới tính

Mang thai ngoài ý muốn và phá thai ở tuổi vị thành niên là một vấn đề y tế và tinh thần nghiêm trọng. Ngoài ra, thiếu hiểu biết về tình dục an toàn cũng dẫn đến nguy cơ lây nhiễm bệnh qua đường tình dục, như HIV, giang mai, lậu, chlamydia…

Không được trang bị kiến thức đúng đắn cũng khiến nhiều trẻ em, thiếu niên dễ bị dụ dỗ, lạm dụng mà không nhận ra mình đang là nạn nhân. Định kiến giới và áp lực tâm lý cũng là những hệ lụy không thể xem nhẹ.

Giải pháp thay đổi thực trạng

Để giảm thiểu nguy cơ từ thiếu kiến thức giới tính, cần có sự vào cuộc nghiêm túc và đồng bộ từ gia đình, nhà trường, truyền thông và các tổ chức xã hội.

Cha mẹ cần cởi mở và chủ động trang bị kiến thức giới tính phù hợp với độ tuổi của con. Nhà trường cần có chương trình giáo dục giới tính riêng biệt, không lồng ghép, không lý thuyết suông.

Truyền thông và mạng xã hội cần lan tỏa các nội dung khoa học, dễ hiểu về giới tính. Các tổ chức xã hội cần mở rộng các chương trình hỗ trợ tư vấn, chia sẻ, can thiệp khi trẻ có nguy cơ bị xâm hại hoặc mang thai ngoài ý muốn.

]]>