Một nghiên cứu gần đây được công bố trên tạp chí PLOS One đã đưa ra lời cảnh báo về việc không khí trong nhà và ô tô chứa hàng nghìn hạt vi nhựa cực nhỏ. Những hạt vi nhựa này có khả năng xâm nhập sâu vào phổi và tích tụ trong cơ thể, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nghiêm trọng.

Theo nghiên cứu, mỗi người trưởng thành có thể hít phải khoảng 68.000 hạt vi nhựa mỗi ngày từ không khí trong nhà. Kích thước của những hạt vi nhựa này dao động từ 1 đến 10 micromet, nhỏ hơn cả tế bào hồng cầu. Nguồn gốc của những hạt vi nhựa siêu nhỏ này chủ yếu đến từ sự hao mòn của các vật liệu nhựa trong đời sống hàng ngày, chẳng hạn như đồ gia dụng, vải nội thất, rèm cửa, thảm trải sàn, và đặc biệt là các chi tiết trong xe hơi.

Các chuyên gia y tế cảnh báo rằng việc tiếp xúc lâu dài với vi nhựa có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe. Một số rủi ro có thể kể đến như rối loạn nội tiết, vô sinh và dị tật bẩm sinh, rối loạn phát triển thần kinh, bệnh tim mạch và ung thư. Đặc biệt, cabin ô tô được mô tả là môi trường lý tưởng để tích tụ vi nhựa: không gian kín, ít thông gió, và chứa nhiều vật liệu nhựa dễ phân rã dưới tác động của nhiệt độ, ma sát và ánh nắng. Kết quả cho thấy, mỗi mét khối không khí trong xe chứa 2.238 hạt vi nhựa – cao gấp 4 lần so với trong nhà ở.

Dù vi nhựa có mặt ở khắp nơi, các chuyên gia khẳng định mỗi cá nhân vẫn có thể giảm thiểu đáng kể mức độ phơi nhiễm nếu thay đổi một số thói quen hàng ngày. Một số biện pháp có thể được thực hiện như tránh sử dụng đồ nhựa dùng một lần, sử dụng ly inox, cốc thủy tinh và hộp đựng bằng thủy tinh thay cho đồ nhựa, không hâm nóng thực phẩm trong bao bì nhựa, mang túi vải khi đi siêu thị và hạn chế sử dụng túi nilon.

Để tìm hiểu thêm về vấn đề này, bạn có thể tham khảo trang web của tạp chí PLOS và các nghiên cứu liên quan trên PLOS One. Vi nhựa không còn là vấn đề môi trường xa vời mà đã trở thành một mối nguy rõ ràng đối với sức khỏe cộng đồng. Khi không khí mà chúng ta hít thở mỗi ngày, ngay trong nhà ở hay xe ô tô, đã bị bao phủ bởi hạt nhựa siêu nhỏ, việc nhận thức rõ rủi ro và thay đổi hành vi tiêu dùng là điều cấp thiết.

Diễn viên Orlando Bloom gần đây đã chia sẻ về việc anh trải qua một quy trình tách chiết tách huyết tương để loại bỏ các vi nhựa và độc tố khỏi máu của mình. Quy trình này liên quan đến việc lấy máu ra khỏi cơ thể, lọc hoặc ly tâm để chiết xuất các thành phần cụ thể, sau đó trả lại máu vào cơ thể. Tuy nhiên, việc sử dụng phương pháp này như một phương pháp giải độc cho vi nhựa vẫn chưa được chứng minh về mặt khoa học.

Các nhà nghiên cứu về ô nhiễm vi nhựa đã nghiên cứu vấn đề này trong bối cảnh lọc máu – một phương pháp điều trị cứu sống cho bệnh nhân suy thận. Nghiên cứu đã tìm thấy rằng mặc dù lọc máu là một kỳ marvel y tế, nhưng nó cũng có thể có một nhược điểm đáng lo ngại: nó có thể đưa vi nhựa vào máu. Trong một số trường hợp, bệnh nhân đang điều trị lọc máu có thể bị nhiễm vi nhựa trong quá trình điều trị do sự phân hủy của các thành phần nhựa trong thiết bị.

Tương tự như vậy, phương pháp tách chiết tách huyết tương cũng có nguy cơ tương tự khi đưa vi nhựa từ thiết bị vào máu. Hiện tại, không có bằng chứng khoa học được công bố rằng vi nhựa có thể được lọc hiệu quả từ máu người. Do đó, các tuyên bố rằng lọc máu hoặc các phương pháp điều trị khác có thể loại bỏ chúng nên được xem xét với sự hoài nghi, đặc biệt khi các hệ thống lọc chính nó được làm bằng nhựa.

Mặc dù vậy, Bloom có thể đúng khi nghi ngờ rằng cơ thể anh đã hấp thụ nhựa thông qua việc tiếp xúc hàng ngày. Các nhà khoa học đã tìm thấy vi nhựa trong không khí, nước, đất, thực phẩm và thậm chí trong mô người. Tuy nhiên, vẫn chưa rõ làm thế nào vi nhựa hành xử bên trong cơ thể: liệu chúng tích tụ, tương tác với mô như thế nào và làm thế nào (hoặc có) cơ thể loại bỏ chúng.

Vi nhựa là các hạt nhựa có kích thước từ khoảng 5mm xuống đến 0,1 micron – nhỏ hơn một tế bào hồng cầu. Một số vi nhựa được sản xuất một cách có chủ ý, như các hạt nhựa nhỏ trong các loại tẩy tế bào chết trên mặt. Những loại khác hình thành khi các vật thể nhựa lớn hơn suy giảm theo thời gian do ánh sáng mặt trời, ma sát hoặc ứng suất vật lý.

Ước tính cho thấy người lớn trung bình có thể hấp thụ khoảng 883 hạt vi nhựa – hơn nửa microgram – mỗi ngày. Tuy nhiên, các nghiên cứu dịch tễ học quy mô lớn đã không thiết lập được mối liên hệ giữa việc tiếp xúc với vi nhựa và các bệnh cụ thể. Các nghiên cứu như vậy là cần thiết, nhưng vẫn chưa được hoàn thành.

Tuy nhiên, nghiên cứu ban đầu cho thấy vi nhựa có thể liên quan đến viêm, bệnh tim mạch và tổn thương DNA – một con đường tiềm năng dẫn đến ung thư. Thay vì tập trung chỉ vào cách để loại bỏ nhựa khỏi máu, chiến lược dài hạn hiệu quả hơn có thể là giảm tiếp xúc của chúng ta với nhựa ngay từ đầu.

Câu chuyện của Bloom đã khai thác vào sự lo lắng ngày càng tăng của công chúng: chúng ta đều biết rằng chúng ta đang mang gánh nặng của nhựa. Nhưng việc giải quyết vấn đề này đòi hỏi nhiều hơn là xu hướng chăm sóc sức khỏe: nó đòi hỏi khoa học nghiêm ngặt, quy định chặt chẽ hơn và một sự thay đổi khỏi sự phụ thuộc vào nhựa trong cuộc sống hàng ngày.

Một nghiên cứu gần đây được công bố trên tạp chí NPJ Science of Food đã tiết lộ một thực tế đáng quan tâm về thực phẩm phổ biến và được ưa chuộng trên toàn thế giới: phô mai. Nghiên cứu chỉ ra rằng phô mai có thể chứa một lượng lớn hạt vi nhựa, một vấn đề đang ngày càng được quan tâm trong lĩnh vực khoa học thực phẩm và bảo vệ môi trường.

Các nhà khoa học đã tiến hành phân tích 24 loại phô mai khác nhau để đánh giá mức độ ô nhiễm vi nhựa trong thực phẩm này. Kết quả thật令人 kinh ngạc: các loại phô mai có hạn sử dụng dài hơn 4 tháng chứa tới 1.857 hạt vi nhựa trên 1kg phô mai. Con số này thật đáng alarm khi so sánh với lượng vi nhựa trong nước đóng chai, với mức cao gấp 45 lần. Điều đáng chú ý hơn nữa là kích thước của các hạt vi nhựa này rất nhỏ, với hơn 1/3 số hạt có kích thước từ 50-100 micromet và khoảng 1/5 tổng số hạt vi nhựa có kích thước nhỏ hơn 50 micromet. Kích thước nhỏ này cho phép hạt vi nhựa dễ dàng đi qua màng tế bào và vào cơ thể con người thông qua quá trình tiêu thụ phô mai.

Hiện nay, các nhà nghiên cứu đang tích cực nghiên cứu về ảnh hưởng của hạt vi nhựa đến sức khỏe con người. Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy vi nhựa có thể gây hại cho sức khỏe. Các nghiên cứu trên loài gặm nhấm đã chỉ ra rằng việc tiếp xúc với hàm lượng vi nhựa cao có thể gây tổn thương các cơ quan, bao gồm ruột, phổi, gan và hệ thống sinh sản. Điều này đặt ra một vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe cộng đồng và kêu gọi các biện pháp hiệu quả để giảm thiểu tiếp xúc với vi nhựa.

Để giảm thiểu tiếp xúc với vi nhựa, các chuyên gia khuyến cáo nên hạn chế đồ nhựa nhiều nhất có thể. Mọi người có thể sử dụng bình uống nước bằng thủy tinh, inox, hộp đựng thức ăn bằng thủy tinh, sứ thay vì cốc giấy, cốc nhựa hoặc hộp nhựa. Ngoài ra, các chuyên gia cũng cho rằng các cơ quan chức năng, các cơ sở sản xuất thực phẩm cũng cần chung tay giảm thiểu nhựa trong quy trình sản xuất thực phẩm, từ đó giúp hạn chế lượng vi nhựa thôi nhiễm vào đồ ăn, thức uống.

Tóm lại, nghiên cứu này đã chỉ ra một thực tế quan trọng về sự hiện diện của vi nhựa trong phô mai và các rủi ro tiềm ẩn đối với sức khỏe con người. Để bảo vệ sức khỏe và môi trường, chúng ta cần có các biện pháp hiệu quả để giảm thiểu tiếp xúc với vi nhựa và ủng hộ các nỗ lực giảm thiểu nhựa trong sản xuất và tiêu thụ thực phẩm.