Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) mới đây đã ban hành “Danh mục giải pháp phục vụ thí điểm chuyển đổi số toàn diện cấp tỉnh, phiên bản 1.0, giai đoạn 2025 – 2026”. Đây là cơ sở để các tỉnh, thành phố nghiên cứu và áp dụng phù hợp với thực tiễn tại địa phương, nhằm đẩy mạnh quá trình chuyển đổi số và nâng cao hiệu quả quản lý, phục vụ người dân và doanh nghiệp.

Danh mục này bao gồm 18 giải pháp, trong đó có 10 giải pháp chính quyền số và 8 giải pháp kinh tế số, xã hội số. Các giải pháp chính quyền số tập trung vào việc xây dựng và hoàn thiện các nền tảng công nghệ thông tin và truyền thông để phục vụ quản lý nhà nước, bao gồm: Nền tảng tích hợp, chia sẻ dữ liệu cấp tỉnh; Nền tảng tổng hợp, phân tích dữ liệu; Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính cấp tỉnh; Hệ thống quản lý văn bản và điều hành cấp tỉnh; Hệ thống thông tin báo cáo, hệ thống thông tin chỉ đạo điều hành của tỉnh; Trung tâm giám sát, điều hành thông minh cấp tỉnh; Nền tảng họp trực tuyến; Phần mềm quản lý chuyên ngành của các Sở; Hệ thống thông tin nguồn cấp tỉnh; Hệ thống họp không giấy tờ.

Các giải pháp kinh tế số và xã hội số tập trung vào việc ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông vào các lĩnh vực kinh tế, xã hội, bao gồm: Bản đồ số nông nghiệp; Hệ thống chiếu sáng thông minh; Giải pháp chuyển đổi số du lịch; Hệ thống quan trắc và giám sát môi trường; Ứng dụng quản lý thanh toán vé điện tử giao thông công cộng; Bãi đỗ xe thông minh; Hệ thống điều khiển đèn giao thông thông minh; Hệ thống logistics của tỉnh.

Bộ KH&CN cũng hướng dẫn chi tiết các bước để triển khai thí điểm các giải pháp chuyển đổi số toàn diện cấp tỉnh. Theo đó, các địa phương cần xây dựng và ban hành danh mục giải pháp thí điểm chuyển đổi số toàn diện của tỉnh mình, trong đó xác định rõ giải pháp dùng chung, dùng riêng. Đồng thời, các địa phương cần bảo đảm lựa chọn các giải pháp phù hợp với Khung kiến trúc chính quyền số cấp tỉnh, tránh trùng lặp với các nền tảng số quốc gia, nền tảng số dùng chung của ngành, lĩnh vực, vùng đã được Trung ương quy định.

Bên cạnh đó, Bộ KH&CN cũng chỉ đạo các doanh nghiệp viễn thông đảm bảo dung lượng đường truyền, băng thông kết nối phục vụ vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp từ ngày 1/7/2025. Tính đến thời điểm hiện tại, các hệ thống thông tin quan trọng đã cơ bản đáp ứng yêu cầu vận hành của mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, đảm bảo thông suốt trong phục vụ người dân, doanh nghiệp và công tác công vụ.

Việc triển khai các giải pháp chuyển đổi số toàn diện cấp tỉnh được kỳ vọng sẽ góp phần nâng cao hiệu quả quản lý, cải thiện môi trường kinh doanh, và nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân. Bộ KH&CN hy vọng rằng với những hướng dẫn và định hướng này, các địa phương sẽ có thể đẩy mạnh quá trình chuyển đổi số và đạt được những kết quả tích cực trong thời gian tới.

Ngày 21/7, Tỉnh đoàn Thái Nguyên đã tổ chức Diễn đàn thanh niên với xã hội số và tập huấn các đội hình thanh niên tình nguyện hỗ trợ vận hành mô hình chính quyền điện tử 2 cấp, cung cấp dịch vụ công trực tuyến. Sự kiện này thu hút hơn 250 đại biểu đại diện cho trên 400.000 thanh niên đến từ các đơn vị Đoàn, Hội trên địa bàn toàn tỉnh.

Diễn đàn được kết nối trực tuyến đến điểm cầu các Đoàn xã, phường trên địa bàn tỉnh. Phát biểu khai mạc Diễn đàn, đồng chí Phạm Thị Thu Hiền, Bí thư Tỉnh đoàn, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh nhấn mạnh: Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá trong phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đã đặt thanh niên ở vị trí trung tâm trong chiến lược bồi dưỡng, phát huy nguồn lực con người. Thanh niên được xác định là lực lượng tiên phong, đi đầu trong việc đẩy mạnh công cuộc chuyển đổi số quốc gia.

Trong bối cảnh Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang diễn ra mạnh mẽ, trí tuệ nhân tạo (AI), chuyển đổi số đã và đang trở thành những lĩnh vực then chốt, tác động sâu rộng đến mọi mặt của đời sống kinh tế – xã hội. Với vai trò là lực lượng tiên phong, tuổi trẻ Thái Nguyên đứng trước những cơ hội để vươn mình trong kỷ nguyên số, song song với đó là những khó khăn, thách thức.

Tại chương trình, Câu lạc bộ thanh niên số tỉnh Thái Nguyên chính thức ra mắt với 20 thành viên là những cán bộ đoàn cốt cán đại diện cho các đoàn viên, thanh niên địa bàn dân cư, thanh niên công chức viên chức, thanh niên lực lực vũ trang, thanh niên nông thôn, công nhân, đô thị, học sinh, sinh viên, giảng viên trẻ. Các thành viên trong Câu lạc bộ sẽ là những hạt nhân tiêu biểu trong triển khai, thực hiện và đẩy mạnh hoạt động “bình dân học vụ số”, hỗ trợ chính quyền 2 cấp hoạt động hiệu quả trong thời gian tới.

Cũng tại Diễn đàn, các đoàn viên, thanh niên đã được chia sẻ những nội dung xoay quanh chủ đề “Thanh niên Thái Nguyên với xã hội số: Cơ hội, thách thức và giải pháp”; đồng thời được tập huấn kỹ năng ứng dụng công nghệ số, AI trong học tập và lao động; hướng dẫn triển khai hỗ trợ mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, cung cấp dịch vụ công trực tuyến tại cơ sở.

Nhân dịp này, Công ty Mobifone đã trao biển tượng trưng hỗ trợ 100 triệu đồng cho Tỉnh đoàn Thái Nguyên để triển khai xây dựng 2 công trình thanh niên số hóa di tích lịch sử trên địa bàn tỉnh. Sự hỗ trợ này thể hiện sự quan tâm của Công ty Mobifone đối với việc phát triển và bảo tồn di tích lịch sử của tỉnh, cũng như đóng góp vào sự phát triển của công cuộc chuyển đổi số quốc gia.

Thông qua Diễn đàn, Tỉnh đoàn Thái Nguyên hy vọng sẽ tạo ra một diễn đàn để các thanh niên trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm và giải pháp trong việc ứng dụng công nghệ số và AI trong học tập và lao động. Đồng thời, đây cũng là cơ hội để các thanh niên thể hiện vai trò tiên phong của mình trong việc đẩy mạnh công cuộc chuyển đổi số quốc gia và xây dựng xã hội số.

Văn hóa số – chìa khóa cho phát triển bền vững trong thời đại số đã được TS Nguyễn Thị Trang, Giảng viên Học viện Hành chính và Quản trị công, nhấn mạnh tại Diễn đàn Trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu lần thứ VI.

TS Nguyễn Thị Trang cho rằng, muốn có nền kinh tế số phát triển, phải có một xã hội số, và để có xã hội số, cần phải có văn hóa số từ nhận thức, tư duy đến hành vi ứng xử trên không gian mạng.

Văn hóa số không chỉ đóng vai trò nền tảng mà còn là cốt lõi cho sự phát triển bền vững trong thời đại số. Tuy nhiên, hiện nay, Việt Nam vẫn còn thiếu những quy định cụ thể về văn hóa công vụ số, đặc biệt là trong việc giao tiếp và tương tác số của cán bộ, công chức. Điều này gây ra khoảng trống trong việc định hình văn hóa số cho đội ngũ cán bộ, công chức.

Là Chủ nhiệm đề tài khoa học cấp Bộ về xây dựng văn hóa số cho đội ngũ cán bộ ngành nội vụ, TS Nguyễn Thị Trang kiến nghị bổ sung nội dung về văn hóa số vào các quy định hiện hành và đề xuất cần có khung năng lực số, gồm cả kỹ năng chuyên môn lẫn đạo đức số và bảo mật thông tin.

Vai trò của thanh niên trong việc thúc đẩy văn hóa số cũng được TS Nguyễn Thị Trang đánh giá cao. Thanh niên, đặc biệt là lực lượng tình nguyện viên trẻ, đã tích cực hỗ trợ người dân thực hiện thủ tục hành chính số, đóng vai trò ‘cầu nối số’ giữa người dân và chính quyền.

Phong trào ‘xóa mù số’ do đoàn viên, sinh viên triển khai đang giúp rút ngắn khoảng cách số giữa các vùng miền, nhóm tuổi, đối tượng yếu thế.

Tuy nhiên, TS Nguyễn Thị Trang cũng cảnh báo về tình trạng lệch chuẩn văn hóa số và đề xuất ứng dụng AI trong việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên môi trường số. Một video ứng dụng AI đã được giới thiệu tại Diễn đàn, nhằm phản bác luận điệu sai lệch và lan tỏa thông tin chính thống.

TS Nguyễn Thị Trang cho rằng, chuyển đổi số không chỉ là thay đổi công nghệ mà là thay đổi văn hóa, từ tư duy đến hành vi. ‘Một xã hội số chỉ bền vững khi có văn hóa số là nền tảng’, chị nói.

Đồng thời, chị đề xuất xây dựng Luật Công nghiệp Văn hóa, để vừa bảo tồn giá trị văn hóa dân tộc, vừa thúc đẩy xuất khẩu sản phẩm sáng tạo mang bản sắc Việt Nam ra thế giới trong thời đại số.